شتابدهنده‌ سازمانی است که با فراهم‌کردن خدمات حمایتی و کمک‌های مالی به استارتاپ‌ها کمک می‌کند

«۱۰۰ استارت‌آپ» فرایندهای شتابدهی خود را به صورت توزیع شده پیگیری می‌کند و تلاش می‌کند به جای رقابت با نهادهای موجود در زیست‌بوم کارآفرینی نوآورانه، با همکاری و توزیع فعالیت‌ها بین آنها برنامه‌های خود را پیگیری کنید. شتابدهنده‌ها یکی از مهم‌ترین نهادها در این مدل توزیع شده هستند که «۱۰۰ استارت‌آپ» با استفاده از زیرساخت استقرار، آموزش و استفاده از شبکه منتورهای تخصصی آنها به تیم‌های خود کمک می‌کند.

با امضای تفاهم‌نامه شتابدهنده فردوسی به عنوان اولین شتابدهنده همکار به «۱۰۰ استارت‌آپ» پیوست. این همکاری در زمینه راهبری استارت‌آپ‌های حوزه محتوا، رسانه‌های نو، بازی و سرگرمی است که حوزه‌های تخصصی فعالیت شتابدهنده فردوسی هستند. در این همکاری «۱۰۰ استارت‌آپ» سرمایه‌گذاری بذری در استارت‌آپ‌های شتابدهنده فردوسی را نیز به صورت فعال بررسی و پیگیری خواهد کرد.

در این مقاله قصد داریم مجموعه عوامل مؤثر در شکست شتاب‌دهنده‌ها را بررسی نماییم تا به درک و شناخت روشنی در تعیین مسیر حرکت شتاب‌دهنده‌ها دست یابیم و به تأثیر از آن بتوانیم گام‌های مؤثری را در جهت رسیدن به موفقیت برداریم. در پایان مقاله نیز نمونه‌هایی از شتاب‌دهنده‌های موفق را با ذکر آمار ارائه خواهیم داد.

در قسمت اول از سری مقاله‌های تحقیقاتی «مراکز حمایت از استارتاپ‌ها» در مورد انواع مراکز (شتاب‌دهنده‌ها، مراکز رشد و استارتاپ استودیوها) و تفاوت بین آن‌ها صحبت کردیم. در این مقاله قصد داریم به نحوه‌ درآمدزایی شتاب‌دهنده‌ها و استراتژی‌های درآمدی جدید آن‌ها در سرتاسر جهان بپردازیم. در پایان، نظرات مدیران موفق شتاب‌دهنده‌های برتر جهان را بیان خواهیم کرد.

دورهمی ۱۰۰ استارت‌آپ با شتاب‌دهنده‌های ایرانی چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه در فضای کار اشتراکی زاویه برگزار شد. در این دورهمی که با حضور ۳۰ شتاب‌دهنده برگزار شد، درباره مدل‌های همکاری ۱۰۰ استارت‌آپ با شتاب‌دهنده‌ها، آماری از تجربیات شتاب‌دهنده‌ها در دنیا و وضعیت اکوسیستم استارت‌آپی کشور و شتاب‌دهنده‌های ایرانی صحبت شد.

متر و معیار مشخصی در دست نیست تا بتوان اظهار نظر قطعی در رابطه با اینکه آیا اکوسیستم استارت‌آپی کشور افول کرده یا خیر، ارائه کرد. اگر مجموعه‌هایی که فضای کارآفرینی را پایش می‌کنند، اطلاعاتی را به اشتراک بگذارند شاهد تحلیل‌های بهتری در رابطه با سازوکارهای این اکوسیستم خواهیم بود. در ادامه این یادداشت به بیان مشاهدات و برداشت‌های خود در رابطه با اکوسیستم استارت‌آپی کشور پرداخته‌ام.

هنگام صحبت در رابطه با فضای استارت‌آپی کشور باید از دید بالاتری به مساله نگاه کنیم. در واقع نباید به دلیل افول تعدادی از نهادها کل این فضا را افول کرده بدانیم؛ همچنین باید این مساله را درک کرد که در فرایند گسترش یک اکوسیستم ممکن است سرعت پیشرفت آن در بازه‌های متفاوت زمانی بالا و پایین شود بنابراین زمانی که سرعت رشد آن کاهش پیدا می‌کند نباید نتیجه گرفت که آن اکوسیستم افول کرده است.

در طی دو سال گذشته شاهد افول شکل‌گیری استارت‌آپ‌ها و همچنین رشد سرمایه‌گذاری‌های خرد خطرپذیر در کشور بوده‌ایم و قبل از اینکه به تحلیل چرایی این عوامل بپردازم فکر می‌کنم لازم است تا یک‌بار عوامل و نیازمندی‌های رشد یک اکوسیستم را مورد بررسی قرار دهم.

فضای استارت‌آپی ایران نیز مانند کشورهایی که در این حوزه پیشروتر از ما هستند، دچار جو و هیجانی شد که خیل عظیمی از افراد به سمت آن هجوم آوردند. این هجوم، به علت نرخ بالای بیکاری، کمی بیشتر از حد معمول نیز بود. طبیعی است که پس از مدتی افراد ذیل از این فضا کم کم محو شوند…

زمانی می‌توان در مورد افول یا رشد اکوسیستم استارت‌آپی نظر داد که بتوان عوامل مؤثر بر رشد یا افول آن را به درستی شناسایی کرده و آنها را بر بستر شرایط کلان اقتصادی تحلیل کرد. در این نوشتار سعی بر این دارم تا کمی با این منطق، حال و روز اکوسیستم استارت‌آپی را بررسی کنم. این اکوسیستم از بازیگرانی به وجود آمده که کارایی هر کدام نقشی در موفقیت این ساختار نوظهور دارند. سه بازیگر اصلی را به صورت خاص بررسی می‌کنم: ۱- کارآفرینان ۲- سرمایه‌گذاران ۳- شرکت‌های بزرگ و صنایع